Objawy udaru niedokrwiennego mózgu są bardzo charakterystyczne. U młodych, aktywnych osób nie da się ich przeoczyć, jednak również u ludzi starszych można zauważyć niepokojące symptomy i w porę udzielić pomocy. Warto wiedzieć, co powinno nas zaniepokoić.
Niepojące sygnały organizmu.
Pomimo tego, iż udar jest zdarzeniem nagłym, to jednak poprzedzają go bardzo charakterystyczne symptomy określane jako przejściowe niedokrwienie mózgu. Jeśli je zauważymy i szybko udamy się po pomoc lekarską, istnieje duża szansa na uniknięcie tragedii i poważnych następstw udaru mózgu.
Szczególną uwagę powinniśmy zwrócić na następujące objawy:
- Nagłe osłabienie mięśni po jednej stronie ciała– może to być na przykład niedowład ręki. W kończynie często pojawia się mrowienie, drętwienie, siła mięs nowa jest znacznie osłabiona, chory nie jest w stanie podnieść i utrzymać w ręce drobnych przedmiotów, takich jak szklanka z herbatą, czy łyżeczka.
- Zaburzenia widzenia– obraz przed oczyma nagle zaczyna wirować, rozmazywać się lub rozdwajać.
- Zawroty głowy– niekiedy bardzo silne. Często towarzyszą im nudności. Pojawia się również bardzo silny ból głowy.
Jeżeli u Ciebie lub kogoś bliskiego zauważysz takie objawy, nie zwlekaj, tylko natychmiast zadzwoń po karetkę pogotowia. Im szybciej przyjdzie pomoc, tym większe szanse na życie i powrót do pełni zdrowia.
Test FAST.
Jeśli nie masz pewności co do tego, co dzieje się z pacjentem, możesz samodzielnie przeprowadzić tak zwany test FAST. Pozwala on aż w 80% potwierdzić wystąpienie udaru mózgu. Należy jednak pamiętać, że w przypadku wystąpienia podejrzanych dolegliwości trzeba zawsze jak najszybciej wezwać pogotowie, a w oczekiwaniu na karetę sprawdzić dodatkowo symptomy występujące u osoby chorej.
Nazwa test FAST pochodzi od skrótu angielskich słów face- twarz, arm-ręka, speach-mowa oraz time-czas.
F-twarz.
Wyraz twarzy chorego z udarem staje się nienaturalny, jakby osoba założyła gumową maskę. Ponadto, jeśli poprosimy, o uśmiechniecie się, zauważymy, że kącik ust z jednej strony wyraźnie opada.
A-ręce.
Poproś chorego o zamknięcie oczu i podniesienie rak do góry. Jeżeli jedna z nich opada, możemy podejrzewać udar mózgu.
S-mowa.
Chory zaczyna bełkotać, mówi na tyle niewyraźnie, że niekiedy bardzo trudno go zrozumieć. Mylą mu się głoski, sepleni, połyka sylaby. Kłopoty z mówieniem to jeden z pierwszych objawów udaru.
T-czas.
Z reguły chorzy, których dotyka udar, pozostają przez cały czas przytomni, choć często kontakt z nimi jest mocno utrudniony. Objawy mogą chwilowo łagodnieć, jednak w żadnym wypadku nie należy ich lekceważyć i liczyć na to, że same przejdą. Udar mózgu to zawsze bardzo poważna sprawa. Ogromne znaczenie dla życia, skuteczności leczenia oraz stanu pacjenta w przyszłości ma jak najszybsze wdrożenie intensywnego leczenia. Im dłużej mózg będzie niedokrwiony w jakimś obszarze, tym poważniejsze będą tego konsekwencje. Dlatego, jeśli zauważysz u siebie lub innej osoby niepokojące objawy, natychmiast wezwij pomoc.
Zanim przyjedzie karetka.
Zanim nadejdzie fachowa pomoc, należy w jak największym stopniu starać się zachować spokój i nie denerwować chorego. Pacjent powinien się spokojnie położyć- zapobiegnie to przewróceniu się i powstaniu dalszych urazów. Pod żadnym pozorem nie podajemy żadnych napojów, ponieważ mogą wystąpić problemy z przełykaniem, prowadzące do groźnego dla życia zakrztuszenia się.
Z osobą chorą trzeba cały czas spokojnie rozmawiać i uspokajać ją w miarę możliwości. Dobrze jest też zanotować dokładną godzinę wystąpienia pierwszych objawów udaru- lekarz z pewnością o nią zapyta. Karetka zabierze chorego do szpitala, gdzie trafi na specjalistyczny oddział neurologiczny. Tam zostaną przeprowadzone badania- między innymi tomografia komputerowa głowy, a pacjent szybko otrzyma leki. Niezwykle istotne po udarze, jest również jak najszybsze wdrożenie intensywnej rehabilitacji.
Jak uniknąć udaru?
Statystyki wskazują, że w ciągu roku od wystąpienia pierwszego udaru, aż u 10% osób pojawia się kolejny. Bardzo ważna więc jest profilaktyka oraz zdrowy tryb życia. Zarówno osoby, które już jeden udar przeszły, jak i te, które nigdy na niego nie zapadły, lecz cierpią na inne choroby, które mogą do niego prowadzić, powinny pamiętać o kilku ważnych kwestiach.
Po pierwsze- nadciśnienie tętnicze to groźna choroba, którą trzeba bezwzględnie leczyć. Niestety nadal wiele osób latami lekceważy nadciśnienie, co ma później zgubne skutki. A ono nieleczone, znacznie osłabia naczynia krwionośne, co prowadzi nieuchronnie do rozwinięcia się choroby wieńcowej, zawałów serca oraz udarów mózgu. Aby skutecznie zapanować nad nadciśnieniem i uniknąć jego konsekwencji, konieczne jest nie tylko leczenie farmakologiczne, ale również radykalna zmiana trybu życia, zmiana diety i codzienna aktywność fizyczna.
Po drugie wysoki poziom cholesterolu we krwi. Blaszki miażdżycowe odkładają się w naczyniach krwionośnych, zmniejszają znacznie ich światło. Przez co mniej krwi dociera do narządów, w tym również do mózgu oraz serca. Jeśli jedna z blaszek miażdżycowych oderwie się od ścianki i zablokuje światło naczynia krwionośnego, to dochodzi do zawału serca lub udaru niedokrwiennego mózgu. Poziom cholesterolu nie powinien przekraczać 195 mg/dl. Stosunkowo łatwo go obniżyć, nawet bez leków lub z niewielką ich ilością.
Trzeba jedynie konsekwentnie i trwale zmieniać tryb życia na zdrowy. Zrzucamy zbędne kilogramy, odżywiamy się zdrowo (podstawą diety powinny być świeże warzywa i owoce) i codziennie bez wymówek dużo się ruszamy. Jeśli Twoja kondycja fizyczna jest kiepska, zacznij od 30 minut szybkiego spaceru każdego dnia, bez względu na pogodę. Z czasem, gdy forma ulegnie poprawie, a nadmiar kilogramów nie będzie już tak doskwierać, warto zacząć jeździć na rowerze, pływać lub uprawiać regularnie inną dyscyplinę sportu.
Grupa zwiększonego ryzyka
Do grupy szczególnie narażonej na udar mózgu należą również pacjenci cierpiący na arytmię serca i migotanie przedsionków. Jest to niebezpieczne, ponieważ w trakcie migotania w przedsionkach mogą powstawać skrzepy, które mogą zablokować naczynia i doprowadzić do udaru. Jeśli więc masz kłopoty z sercem, nie zaniedbuj wizyt kontrolnych u lekarza i sumiennie przyjmuj przepisane przez niego leki. Chwilowa poprawa nie powinna być powodem do ich odstawienia- o tym może zadecydować wyłączenie lekarz.
Zdrowy, aktywny styl życia jest jedynym gwarantem zdrowia. Jeśli więc chcesz uniknąć chorób układu krążenia oraz bezpośrednio z nimi powiązanego udaru, pora zmienić nawyki. Z pomocą przyjdzie lekarz pierwszego kontaktu oraz specjalista dietetyk.